Sắt và thép khác nhau như thế nào? Cách phân biệt nhanh

Sắt và thép là hai loại vật liệu có những đặc tính và ứng dụng khác nhau. Tuy nhiên, rất nhiều khách hàng bị nhầm lẫn vì không biết sắt và thép khác nhau như thế nào. Trong bài viết sau đây, Thép Cao Toàn Thắng đã tổng hợp các điểm khác biệt quan trọng và cách nhận biết hai kim loại này chi tiết nhất.

Giải đáp sắt và thép khác nhau như thế nào chi tiết

Sắt và thép là hai vật liệu thiết yếu trong đời sống và nhiều ngành công nghiệp, công trình khác nhau. Nắm rõ những điểm khác biệt sau đây sẽ giúp quý khách lựa chọn đúng vật liệu cho từng ứng dụng của sắt thép cụ thể:

Khái niệm cơ bản

• Sắt là một nguyên tố hóa học tự nhiên, được ký hiệu bởi ký tự Fe (từ tiếng Latinh ferrum). Sắt tồn tại trong tự nhiên dưới dạng quặng sắt và có thể được chuyển thành sắt nguyên chất thông qua quá trình nung chảy.
• Thép không phải là một nguyên tố tự nhiên như sắt, mà là một hợp kim được tạo ra chủ yếu từ sắt và cacbon. Tùy thuộc vào mong muốn mà tỷ lệ sắt và cacbon cũng như các nguyên tố hợp kim sẽ khác nhau.

Cấu tạo và thành phần hóa học

• Sắt nguyên chất có cấu trúc đơn giản với các nguyên tử sắt kết nối với nhau và tồn tại nhiều trong vỏ Trái Đất.
• Thép hợp kim vẫn giữ các tính chất kim loại nhưng có cấu trúc phức tạp hơn với sự kết hợp của nhiều nguyên tố khác nhau như silic, mangan, photpho, lưu huỳnh, oxy…

Màu sắc

Thép có màu bạc còn sắt có màu bạc xám bóng, nhưng màu đặc trưng này vẫn có thể thay đổi tùy vào các nguyên tố hợp kim và lớp phủ bên ngoài.

Độ bền

Thép có khả năng chịu tác động từ môi trường như mưa, gió, nhiệt độ… tốt hơn so với sắt nhờ vào cấu trúc hợp kim.

Tính chất vật lý

Thép có khối lượng riêng cao hơn sắt (trọng lượng riêng của sắt là 7850 kg/m3, thép là 7800kg/m3), nhưng trọng lượng nhẹ hơn nên thường được lựa chọn phổ biến trong xây dựng.

Độ cứng và tính linh hoạt

• Thép thường cứng hơn và linh hoạt hơn nên dễ dàng uốn cong và định hình theo yêu cầu.
• Sắt nguyên chất mềm hơn và cần phải hợp kim hóa để tăng cường độ bền.

Tính ăn mòn

• Sắt là một kim loại không chịu được môi trường ẩm và oxy, nên dễ dàng bị gỉ theo thời gian. Gỉ sét trên sắt thường có màu cam xuất hiện nhanh chóng, làm giảm đi tính thẩm mỹ và độ bền của sắt.
• Thép không gỉ có một số kim loại khác như crom trong thành phần hợp kim, tạo ra một lớp bảo vệ giúp thép không bị gỉ sét, oxi hóa dễ dàng như sắt.

Điểm nóng chảy

• Sắt là một kim loại với điểm nóng chảy khá cao, ở khoảng 1538 độ C. Điều này nghĩa là sắt cần nhiệt độ rất cao để có thể chảy ra, một đặc điểm quan trọng trong các quá trình công nghiệp như luyện kim.
• Thép có điểm nóng chảy phụ thuộc vào thành phần nguyên tố hợp kim, ví dụ thép không gỉ inox 201 sẽ có điểm nóng chảy khoảng 1400 đến 1450°C.

Tính từ tính

Xét về tính từ tính, tức là khả năng bị nam châm hút hay tác động bởi từ trường, cả sắt và thép đều có tính chất này. Tuy nhiên, cấu trúc hóa học cụ thể của từng kim loại định rõ đặc điểm từ tính của chúng.

Sắt thường có đặc tính từ tính mạnh, trong khi thép, tùy vào các nguyên tố hợp kim mà tính từ tính mạnh yếu khác nhau.

Tái chế

Cả sắt và thép đều là những kim loại có thể tái sử dụng một cách hiệu quả. Tuy nhiên, quá trình tái chế thép thường tiết kiệm năng lượng hơn nhiều so với tái chế sắt nguyên chất. Điều này cũng góp phần làm giảm chi phí sản xuất thép tái chế.

Giá cả

Thép thường có giá thành thấp hơn so với sắt nguyên chất, giúp thép trở thành một lựa chọn phổ biến và kinh tế hơn trong nhiều ngành công nghiệp và ứng dụng khác nhau.

Ứng dụng

• Sắt được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng công nghiệp như làm ống, máy móc, các bộ phận ô tô như đầu xi lanh, khối xi lanh và hộp số…
• Ứng dụng của thép phong phú hơn như trong chế tạo bộ phận cơ khí, kết cấu thép, hệ thống ống dẫn…

Bảng so sánh sự khác nhau giữa sắt và thép

Sau đây là bảng so sánh nhanh điểm khác biệt của sắt và thép, giúp quý khách hàng dễ dàng so sánh ưu và nhược điểm được 2 loại kim loại này:

Hướng dẫn cách phân biệt sắt và thép đơn giản nhất

Sau khi đã hiểu rõ sắt và thép khác nhau như thế nào, mời quý khách tiếp tục tìm hiểu một số cách đơn giản để phân biệt và nhận dạng chúng nhanh chóng:

 Nhận biết qua màu sắc và bề mặt

• Sắt có thể có màu sắc từ xám đến bạc và thường dễ bị gỉ sét.
• Thép không gỉ (một dạng của thép có chứa ít nhất 10.5% crom) sẽ có bề mặt sáng bóng và khó bị gỉ sét như sắt.

Sử dụng nam châm

Sắt có từ tính mạnh hơn so với một số loại thép (một số thép không gỉ không từ tính). Khi đưa một nam châm lại gần, nếu nam châm bị hút mạnh, khả năng cao đó là sắt. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng một số loại thép cũng có từ tính.

Kiểm tra với các hóa chất

• Phản ứng với axit: Sắt nguyên chất sẽ phản ứng với axit mạnh như axit hydrochloric, tạo ra khí hydro và muối sắt. Thép cũng phản ứng nhưng có thể ít hơn tùy thuộc vào thành phần và hợp kim có trong đó.
• Tính chống ăn mòn: Sắt nguyên chất dễ bị ăn mòn hơn thép. Khi để ngoài môi trường, sắt nhanh chóng bị gỉ sét, trong khi thép không gỉ vẫn giữ được độ bền màu và bề mặt.

Sử dụng thiết bị phân tích

Đối với việc phân biệt chính xác hơn, có thể sử dụng các thiết bị phân tích như XRF (X-ray fluorescence)… để xác định thành phần cụ thể của kim loại.

Trên đây là những thông tin câu trả lời chi tiết cho câu hỏi sắt và thép khác nhau như thế nào từ Thép Cao Toàn Thắng. Nếu cần giải đáp thêm về bất kỳ vấn đề nào liên quan đến lĩnh vực sắt thép, mời quý khách liên hệ với chúng tôi theo thông tin:

Thông tin liên hệ Công ty TNHH Thép Cao Toàn Thắng

• Địa chỉ: 621/104 Nguyễn Ảnh Thủ, phường Hiệp Thành, Quận 12, Tp. Hồ Chí Minh
• Kho Xưởng: N8 KCN Tân Phú Trung, xã Tân Phú Trung, huyện Củ Chi, Tp. Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 0909 964 167
• Email: kinhdoanh@caotoanthang.com
• Website: caotoanthang.com

Ban biên tập: Thép Cao Toàn Thắng